Αν και δεν είναι ευρέως γνωστό, ένα μέρος από τις οφειλές στον ΟΑΕΕ δημιουργήθηκε σε “ένα βράδυ”, όταν “αποφασίστηκε και διατάχτηκε” υποχρεωτική ασφαλιστική υπαγωγή στον ΟΑΕΕ επαγγελματιών που ήταν ασφαλισμένοι στον ΟΓΑ (ή στο ΙΚΑ).
Το εξοργιστικό και παράνομο σε αυτές τις περιπτώσεις είναι ότι στα θύματα επιβλήθηκε αναδρομική ποινή, παρά το γεγονός ότι αυτό είναι αντίθετο με το Σύνταγμα, τους νόμους, αλλά και με την στοιχειώδη λογική.
Για την παράνομη αυτή πρακτική του ΟΑΕΕ αποκαλυπτική και πλήρως εμπεριστατωμένη από νομικής πλευράς είναι η επιστολή διαμαρτυρίας που παρουσιάζεται στην συνέχεια, για την αντισυνταγματικότητα των διατάξεων του αρ. 25 του Ν. 3846/2012, με τον οποίο από πλευράς ΟΑΕΕ αναζητούνται αναδρομικά ασφαλιστικές εισφορές από επαγγελματίες που είχαν λάβει απαλλακτικές βεβαιώσεις από τον Οργανισμό, καθώς δραστηριοποιούνται σε προαιρετικές περιοχές πληθυσμιακών κατά βάση κριτηρίων :
«Με την παρούσα, θα θέλαμε να σας γνωστοποιήσουμε ότι, το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Π.Ε. Κοζάνης, κατά το τελευταίο έτος, έχει γίνει δέκτης δεκάδων διαμαρτυριών και παραπόνων από επαγγελματίες, οι οποίοι δραστηριοποιούνται σε προαιρετικές περιοχές, για τους οποίους ο Οργανισμός σας είχε εκδώσει, σύμφωνα με το άρθρο 9 του Ν. 3050/2002 και τις προϊσχύσασες μορφές του, απαλλακτικές βεβαιώσεις, δυνάμει των οποίων απαλλάχθηκαν αυτοί προσωρινά από την υποχρεωτική ασφάλιση του ΟΑΕΕ, καλούνταν δε, βάσει αυτών, μετά την παρέλευση τριετίας, να προσκομίσουν εκκαθαριστικά σημειώματα των τριών (3) τελευταίων ετών, προκειμένου να καθοριστεί η υποχρέωση ή μη ασφάλισης τους στο Ταμείο, με βάση το εισοδηματικό κριτήριο.
Οι ανωτέρω επαγγελματίες καλούνται από τον Οργανισμό σας τους τελευταίους μήνες, να καταβάλουν αναδρομικά, ήτοι από 01.05.2010, σημαντικά ποσά ως ασφαλιστικές εισφορές, δυνάμει του άρθρου 25 του Ν.3846/2010, αλλά και της με αριθμό 80/30.09.2010 εγκυκλίου του Υπουργείου Εργασίας & Κοινωνικής Ασφάλισης, η οποία είναι ερμηνευτική και διευκρινιστική του παραπάνω Νόμου, στο Κεφάλαιο Ζ της οποίας ορίζονται τα «Κριτήρια Ελέγχου & Κατηγορίες Επαγγελματιών που ήδη δραστηριοποιούνται και θα κληθούν για έλεγχο».
Οι περισσότεροι από τους παραπάνω επαγγελματίες δεν είχαν καμία ενημέρωση για την κατάργηση του προϊσχύσαντος νομοθετικού καθεστώτος, αφού δεν έλαβαν καμία ειδοποίηση από τον Οργανισμό σας, σε ελάχιστους δε έχουν αποσταλεί μέχρι και σήμερα αποφάσεις ανάκλησης των απαλλακτικών τους βεβαιώσεων. Ακόμη, υπάρχουν περιπτώσεις επαγγελματιών, στους οποίους ο Οργανισμός σας απέστειλε συγκεντρωτικά λογαριασμούς καταβολής εισφορών για το διάστημα από 01.05.2010 και έπειτα, ενώ πολλοί από αυτούς, θορυβημένοι από την είδηση της αναδρομικής αναζήτησης εισφορών από συναδέρφους τους, προσέρχονται στα γραφεία σας στην Κοζάνη και ενημερώνονται, το πρώτον εκεί, από τους αρμοδίους υπαλλήλους σας για την θέση σε ισχύ του ανωτέρω Νόμου και την ενδεχόμενη υποχρέωση τους για αναδρομική καταβολή εισφορών.
Επί των ανωτέρω προβλημάτων που έχουν ανακύψει από την εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 25 του Ν.3846/2010, που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ την 11.05.2010, σημειώνουμε τα ακόλουθα:
α) Η διάταξη του παραπάνω άρθρου συνιστά καταρχήν κατάφωρη παραβίαση της αρχής της μη αναδρομικότητας, όπως αυτή κατοχυρώνεται στα άρθρα 26, 43 78 παρ.2 και 20 του Συντάγματος, καθόσον οι διοικητικές πράξεις δεν μπορούν να έχουν αναδρομική ισχύ. Δυνάμει της αρχής της μη αναδρομικής ισχύς των διοικητικών πράξεων, η ουσιαστική ισχύς αυτών δεν δύναται να ανατρέχει σε χρόνο προγενέστερο είτε της έναρξης της τυπικής δύναμης τους είτε τη έναρξης της τυπικής δύναμης ή της ουσιαστικής ισχύος των νομοθετικών πράξεων κατ’ εφαρμογή των οποίων εκδίδονται, δηλαδή δεν είναι δυνατόν να παράγουν συνέπειες, οι οποίες ανατρέχουν σε χρονικό σημείο παλαιότερο από εκείνο της έκδοσης τους ή της δημοσίευσης τους, όπου αυτή απαιτείται. Η αρχή της μη αναδρομικής ισχύος των διοικητικών πράξεων κατοχυρώνεται και στο Σύνταγμα, καθώς ορισμένες διατάξεις αυτού περιορίζουν έμμεσα το δικαίωμα της Διοίκησης για την έκδοση αναδρομικών πράξεων επί ορισμένων ειδικών θεμάτων όπως λ.χ. στην περίπτωση επιβολής φόρων. Υπό το καθεστώς του ισχύοντος Συντάγματος έγινε δεκτό (άρθρα 26 και 43 του Συντάγματος) ότι, δεν είναι επιτρεπτή η αναδρομική κανονιστική ρύθμιση.
Γενική διάταξη νόμου παρέχουσα έρεισμα προς καθιέρωση της εν λόγω αρχής είναι η διάταξη του άρθρου 2 του ΑΚ., σύμφωνα με την οποία «ο νόμος ορίζει περί του μέλλοντος και δεν έχει αναδρομική δύναμη». Η διάταξη αυτή, μη έχουσα αυξημένη τυπική δύναμη, απευθύνεται προς τα ερμηνεύοντα ή εφαρμόζοντα το νόμο διοικητικά ή δικαστικά όργανα, τυγχάνει δε εφαρμοστέα και επί των διοικητικών πράξεων και ως εκ τούτου η Διοίκηση δεν δύναται, χωρίς να υφίσταται στο Σύνταγμα η δυνατότητα, να προσδίδει σ’ αυτές αναδρομική ισχύ.
Στο ίδιο πλαίσιο το άρθρο 78 παρ.2 του Συντάγματος προβλέπει ότι φόρος ή οποιοδήποτε άλλο οικονομικό βάρος δεν μπορεί να επιβληθεί με νόμο αναδρομικής ισχύς, πέραν του προηγούμενου οικονομικού έτους κατά το οποίο επιβλήθηκε. Πιο συγκεκριμένα, στο θέμα της ανταπόδοσης, του ειδικού δηλαδή ανταλλάγματος προς την οικονομική επιβάρυνση, θα πρέπει να αναζητηθεί η διαφοροποίηση των εισφορών και λοιπών πόρων υπέρ της κοινωνικής ασφάλισης από τους φόρους και η κατά συνέπεια κρίση περί της υπαγωγής τους στην έννοια του οικονομικού βάρους του άρθρου 78 παρ.2 του Συντάγματος. Οι ασφαλιστικές εισφορές και κοινωνικοί πόροι είναι δημόσια βάρη, ως επιβαλλόμενα αναγκαστικά σε τρίτα από τα ωφελούμενα πρόσωπα, για την ευόδωση δημοσίου σκοπού (έστω και ειδικού, όπως η προαγωγή της κοινωνικής ασφάλισης), πλην όμως, για να παρίσταται σύννομη η παραπάνω επιβάρυνση με την αρχή της ίσης κατανομής των δημοσίων βαρών, θα πρέπει να υπάρχει έστω και έμμεση ωφέλεια των βαρυνόμενων προσώπων (εργοδοτών και τρίτων προς την ασφαλιστική-εργασιακή σχέση προσώπων) από τον δημόσιο σκοπό υπέρ του οποίου έχουν τεθεί. Η ανυπαρξία άμεσης ωφέλειας των βαρυνόμενων με τις εισφορές ή τους κοινωνικούς πόρους προσώπων, διαφοροποιεί τα δημόσια βάρη, τα επιβαλλόμενα χάριν της κοινωνικής ασφάλισης σε εργοδότες ή τρίτα πρόσωπα, από τις εισφορές των ίδιων των ασφαλισμένων καθώς και από τα γνωστά στο χώρο του φορολογικού δικαίου ανταποδοτικά τέλη, όπου η ωφέλεια και στις δύο περιπτώσεις των βαρυνόμενων προσώπων είναι άμεση, αλλά δυνάμενη να είναι μελλοντική ή ενδεχόμενη.
Η αναδρομική επιβολή ασφαλιστικών εισφορών σε βάρος του εργοδότη ή και τρίτων προσώπων, πέραν των ορίων του άρθρου 78 παρ.2 του Συντάγματος, θα μπορούσε να θεωρηθεί σύννομη για τις επιβαλλόμενες εισφορές με το άρθρο 25 του Ν.3846/2010 και τις βάσει αυτού εκδοθείσες ή ισχυροποιηθείσες υπουργικές αποφάσεις, μόνο εφόσον υπάρχει δυνατότητα ανταπόδοσης, έστω έμμεση, έστω μελλοντική, έστω ενδεχόμενη, πλην όμως στην περίπτωση εφαρμογής του ανωτέρω άρθρου, εξ ορισμού, δεν υπάρχει δυνατότητα ανταπόδοσης.
β) Περαιτέρω, το ανωτέρω άρθρο παραβιάζει την αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης των διοικουμένων στο προϊσχύον νομοθετικό καθεστώς. Δικαιολογητικός λόγος της καθιερώσεως της αρχής αυτής θεωρήθηκε η ασφάλεια δικαίου, βασικό χαρακτηριστικό του κράτους δικαίου αλλά και πρωταρχικό στοιχείο γενικότερα μια δημοκρατικής κοινωνίας. Σε κάθε περίπτωση η έκδοση διοικητικών πράξεων με αναδρομική ισχύ επάγεται την προσβολή των κεκτημένων δικαιωμάτων των διοικουμένων, την παραβίαση της αρχής της χρηστής Διοίκησης και της καλής πίστης, την καθ’ υπέρβαση της κατά το χρόνο αρμοδιότητας ενέργειας των διοικητικών οργάνων αλλά την παραβίαση της αρχής της ισότητας, καθόσον με την έκδοση αναδρομικών πράξεων εισάγονται αδικαιολόγητες διακρίσεις ή προνομιακή μεταχείριση υπέρ ορισμένων προσώπων αλλά και ανατρέπονται ήδη υφιστάμενες επί μακρόν πραγματικές καταστάσεις, η διατήρηση των οποίων δεν αντιβαίνει στο δημόσιο συμφέρον.
γ) Στο ίδιο πλαίσιο, το ανωτέρω άρθρο παραβιάζει την αρχή της απαγόρευσης της διπλής ασφάλισης, όπως αυτή κατοχυρώνεται στο άρθρο 39 Ν.2084/1992 και της τυπικής ασφάλισης, καθόσον πολλοί εκ των ανωτέρω επαγγελματιών ήταν ασφαλισμένοι σε έτερους φορείς κύριας ασφάλισης και κατέβαλαν για το διάστημα από 01.05.2010 και έπειτα ασφαλιστικές εισφορές. Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 39 παρ.1 του Ν. 2084/1992 «Υποχρεωτική ασφάλιση επιτρέπεται σε ένα φορέα κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο, ένα φορέα επικουρικής ασφάλισης, ένα φορέα ασφάλισης ασθένειας και ένα φορέα ασφάλισης πρόνοιας». Στην παρ.2 του ίδιου άρθρου αναφέρεται : «Τα πρόσωπα, για τα οποία προβλέπεται από τις ισχύουσες διατάξεις υποχρεωτική ασφάλιση σε περισσότερους του ενός ασφαλιστικούς φορείς, ασφαλίζονται υποχρεωτικά σε ένα φορέα, τον οποίο επιλέγουν με δήλωσή τους, που υποβάλλεται κάθε φορά σε όλους τους αρμόδιους φορείς και τους οικείους εργοδότες, εντός έξι (6) μηνών από την ανάληψη της δεύτερης απασχόλησης μισθωτής ή αυτοαπασχόλησης – ή την απόκτηση της ιδιότητας…».
Εξάλλου κατά γενική αρχή του ασφαλιστικού δικαίου, σε περίπτωση που δεν υπάρχει ρητή περί αντιθέτου διάταξη, εάν κάποιος κατέβαλε τακτικά τις ασφαλιστικές εισφορές ως ασφαλισμένος σε κάποιον οργανισμό κοινωνικής ασφάλισης, θεωρώντας με καλή πίστη ότι υπάγεται στην ασφάλιση του, ο δε οργανισμός εισέπραττε ανεπιφύλακτα τις εισφορές αυτές, η αμφισβήτηση από τον οργανισμό, μετά πάροδο μακρού κατ’ εύλογη κρίση, χρόνου και μάλιστα κατά την επέλευση του ασφαλιστικού κινδύνου, της ιδιότητας του ασφαλισμένου που αναγνωρίσθηκε κατά τα προεκτεθέντα, αντίκειται στις αρχές της χρηστής διοίκησης κατά τις οποίες είναι σεβαστές οι πραγματικές καταστάσεις που δημιουργούν δικαιώματα υπέρ των πολιτών και οι οποίες προκύπτουν με την ανοχή και τη σύμπραξη της διοίκησης, εφόσον δεν αντιβαίνουν στη δημόσια τάξη και δεν δημιουργήθηκαν με δόλια ενέργεια του διοικουμένου.
Είναι λοιπόν άκρως παράλογο και αντισυνταγματικό να καταβάλουν οι επαγγελματίες αυτοί για το ίδιο χρονικό διάστημα ασφαλιστικές εισφορές και σε δεύτερο οργανισμό κύριας ασφάλισης και μάλιστα όταν δεν έχουν κανένα αντάλλαγμα προς το οικονομικό αυτό βάρος, πολύ δε περισσότερο όταν λειτούργησαν με καλή πίστη, δεδομένου ότι είχαν απαλλαχθεί της υποχρεωτικής ασφάλισης στον Ο.Α.Ε.Ε.
δ) Παράλληλα, ο τρόπος με τον οποίο εφαρμόζεται η διάταξη του άρθρου 25 του Ν.3846/2010 από τον Οργανισμός σας, συνιστά παράβαση της αρχής της προηγούμενης ακρόασης, ήτοι του άρθρου 6 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας στο οποίο ορίζεται «.1. Οι διοικητικές αρχές, πριν από κάθε ενέργεια ή μέτρο σε βάρος των δικαιωμάτων ή συμφερόντων συγκεκριμένου προσώπου, οφείλουν να καλούν τον ενδιαφερόμενο να εκφράσει τις απόψεις του, εγγράφως ή προφορικώς ως προς τα σχετικά ζητήματα, 2. Η κλήση προς ακρόαση είναι έγγραφη, αναφέρει τον τόπο, την ημέρα και την ώρα ακρόασης, προσδιορίζει δε το αντικείμενο του μέτρου ή της ενέργειας. Η κλήση κοινοποιείται στον ενδιαφερόμενο τουλάχιστον πέντε (5) πλήρεις ημέρες πριν από την ημέρα ακρόασης. Ο ενδιαφερόμενος έχει δικαίωμα να λάβει των σχετικών αποδεικτικών στοιχείων και να προβεί σε ανταπόδειξη. Η τήρηση της προαναφερόμενης διαδικασίας, καθώς και η λήψη υπόψη των απόψεων του ενδιαφερομένου, πρέπει να προκύπτουν από την αιτιολογία της διοικητικής πράξης…», του άρθρου 30 στο οποίο ορίζεται ότι «όπου ο Κώδικας αναφέρεται σε ΄΄διοικητική πράξη΄΄, νοείται η εκτελεστή διοικητική πράξη» αλλά και του άρθρου 20 του Συντάγματος, στο οποίο ορίζεται ότι «1…2. Το δικαίωμα της προηγούμενης ακρόασης του ενδιαφερομένου ισχύει για κάθε διοικητική ενέργεια ή μέτρο που λαμβάνεται σε βάρος των δικαιωμάτων ή συμφερόντων του…».
Από το συνδυασμό των παραπάνω διατάξεων προκύπτει, ότι καθιερώνονται τύποι και διαδικασίες από το Σύνταγμα, οι οποίες θεσπίστηκαν ως θεσμικές εγγυήσεις για την προστασία των ατομικών δικαιωμάτων και εν γένει των ελευθεριών των πολιτών, θεωρήθηκε δε ο τύπος της προηγούμενης ακρόασης βασική εγγύηση για τους πολίτες σε ένα σύγχρονο δημοκρατικό κράτος δικαίου και ανήχθη από τον συνταγματικό νομοθέτη από γενική αρχή του διοικητικού δικαίου, που ήταν προηγουμένως, σε συνταγματικό κανόνα δικαίου.
Εξάλλου, σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 6 του Ν.2690/1999 (Κ.Δ.Δ), οι διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 αυτού, εφαρμόζονται και όταν οι σχετικές με τη δυσμενή διοικητική πράξη προβλέπουν τη δυνατότητα άσκησης διοικητικής προσφυγής. Έτσι, η εκ των υστέρων κάλυψη της μη τηρήσεως του διοικητικού τύπου της κλητεύσεως του ενδιαφερομένου να ακουσθεί, δεν είναι δυνατή με την άσκηση από αυτόν ένδικου βοηθήματος (προσφυγής ή αίτησης ακυρώσεως) ενώπιον των Δικαστηρίων, έστω και αν αυτό έχει την εξουσία, δικάζοντας κατά νόμο τον τύπο και την ουσία, να τροποποιήσει ή να ακυρώσει την πράξη που εκδόθηκε κατά παράλειψη του επιβαλλόμενου από το Σύνταγμα και το άρθρο 6 του Ν.2690/1999 ουσιώδους τύπου της προηγούμενης ακρόασης του διοικουμένου ενώπιον της Διοίκησης.
ε) Τέλος, η ανωτέρω διάταξη παραβιάζει την αρχή της αναλογικότητας, όπως αυτή κατοχυρώνεται στο άρθρο 25 παρ.1δ΄ του Συντάγματος, σύμφωνα με την οποία το επαχθές μέτρο που επιβάλλεται στον διοικούμενο με τη διοικητική πράξη, πρέπει να είναι ανάλογο προς το εξυπηρετούμενο δημόσιο συμφέρον, πρέπει δηλαδή μεταξύ του συγκεκριμένου διοικητικού μέτρου και του επιδιωκόμενου νόμιμου σκοπού να υπάρχει εύλογη σχέση. Η σχέση αυτή υπάρχει όταν : α) το μέτρο που λαμβάνεται είναι κατάλληλο για την επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού (καταλληλότητα), β) έχει ως συνέπεια κατ’ ένταση και διάρκεια τα λιγότερα δυνατά μειονεκτήματα για τον ιδιώτη (αναγκαιότητα) και γ) τα συνεπαγόμενα μειονεκτήματα δεν υπερσκελίζουν τα πλεονεκτήματα (αναλογικότητα).
…
ΕΠΕΙΔΗ, η διάταξη του άρθρου 25 του Ν. 3846/2010 εισάγει απαράδεκτη αναδρομικότητα και πρέπει να παραμερισθεί ως αντισυνταγματική, προσβάλλει δε τη δικαιολογημένη εμπιστοσύνη των διοικουμένων στο προϊσχύον νομοθετικό καθεστώς, την αρχή της απαγόρευσης της διπλής ασφάλισης, της τυπικής ασφάλισης, την αρχή της προηγούμενης ακρόασης αλλά και την αρχή της αναλογικότητας.
ΕΠΕΙΔΗ, η αναδρομική αναζήτηση εισφορών από τον Οργανισμό σας έχει γεννήσει πλείστα προβλήματα στους επαγγελματίες, όχι μόνο της περιοχής μας αλλά και πανελλαδικά, καθόσον ανατρέπει τον επαγγελματικό και οικονομικό σχεδιασμό τους, θα πρέπει δε να αποφεύγεται η αναδρομική επιβολή νέων οικονομικών βαρών στους επαγγελματίες, δεδομένης και της νέας διαμορφωθείσας οικονομικής κατάστασης της χώρας.
ΓΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ Σας καλούμε να επανεξετάσετε την εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 25 του Ν. 3846/2010, που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ την 11.05.2010 και της με αριθμό 80/30.09.2010 εγκυκλίου σας, καθώς και των κριτηρίων και των μεθόδων της αναδρομικής αναζήτησης ασφαλιστικών εισφορών από τους επαγγελματίες εκείνους, που έχουν λάβει από τον Οργανισμό σας απαλλακτικές βεβαιώσεις και δραστηριοποιούνται σε προαιρετικές περιοχές.» (πηγή : kozan.gr )
…
Ανανέωση 25/6/2017 : Ανάλογη επιστολή είχε στείλει και το Επιμελητήριο Λακωνίας . Στην επιστολή αναφέρονται τα νομικά επιχειρήματα, σύμφωνα με τα οποία το Επιμελητήριο ζητούσε την ανάκληση των σχετικών διατάξεων.
…
Για το ίδιο θέμα αποκαλυπτική είναι πρόσφατη (σχετικά) ανακοίνωση στον Δικηγορικό Σύλλογο Καβάλας, γεγονός που αποδεικνύει την διάσταση του προβλήματος .
***
Με την ίδια μέθοδο, της αναδρομικής χρέωσης, ο ΟΑΕΕ έκανε το θαύμα του και σε περιπτώσεις ασφαλισμένων στο ΙΚΑ κι αποκαλυπτικό είναι το κείμενο της δικηγόρου Αλεξίας Μουτσιούλη που ακολουθεί :
Κατά τη διάρκεια του φετινού καλοκαιριού εκατοντάδες συμπολίτες μας, που εξαιρούνταν μέχρι πρότινος της ασφάλισης του ΟΑΕΕ λόγω ασφάλισής στους στο ΙΚΑ, παρέλαβαν τις αποφάσεις των προϊσταμένων των αρμοδίων τμημάτων του ΟΑΕΕ περί υποχρεωτικής ασφάλισής τους στο συγκεκριμένο ασφαλιστικό φορέα, επειδή συμπλήρωναν μηνιαίως λιγότερες από 25 ημέρες ασφάλισης στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, οι οποίες αποφάσεις μάλιστα προς μεγάλη τους έκπληξη έχουν και αναδρομική ισχύ.
Ειδικότερα, μέσω πάγιας πρακτικής της διοίκησης σε συνδυασμό με την έκδοση μιας σειράς Ερμηνευτικών Εγκυκλίων του Ο.Α.Ε.Ε, επί σειρά ετών δημιουργήθηκε η δικαιολογημένη πεποίθηση στους «νέους» ασφαλισμένους, για τους οποίους προέκυπτε υποχρεωτική ασφάλιση στο ΙΚΑ – ΕΤΑΜ και στον ΟΑΕΕ, ότι βάσει του άρθρου 39 του ν. 2084/92, όπως αυτό ίσχυε μέχρι και την 7-4-2014, έχουν δικαίωμα επιλογής ασφαλιστικού φορέα, ανεξαρτήτως του αριθμού ενσήμων που επικολλούσαν μηνιαίως στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
Εντούτοις, προσφάτως, την 07-04-2014 τέθηκαν σε ισχύ οι διατάξεις της περ. 2 της υποπαρ. ΙΑ 1 της παρ. ΙΑ του άρθρου πρώτου του ν. 4254/2014 (ΦΕΚ 85/07-04-2014) που τροποποιούν το άρθρο 39 του ν.2084/92 και θεσπίζουν για πρώτη φορά την υποχρέωση συγκέντρωσης 25 ενσήμων από τον ασφαλιστικό φορέα ΙΚΑ-ΕΤΑΜ προκειμένου να χορηγηθεί βεβαίωση εξαίρεσης από τον ασφαλιστικό φορέα Ο.Α.Ε.Ε. Βάσει μάλιστα της νέας νομοθετικής διάταξης πρόσωπα που εξαιρέθηκαν από την υποχρεωτική ασφάλιση του ΙΚΑ – ΕΤΑΜ ή του ΟΑΕΕ με τις διατάξεις του άρθρου 39 του ν. 2084/1992, όπως αυτές ίσχυσαν μέχρι τη συμπλήρωσή τους από τις διατάξεις του ν.4254/2014 έως 6-4-2014 επανεξετάζονται με τις προϋποθέσεις του ν. 4254/2014 (25 ΗΑ για κάθε μήνα της παράλληλης απασχόλησης) μετά τη λήξη της χορηγηθείσας εξαίρεσης τους. Τα ανωτέρω επιβεβαίωσε και η με αριθ. 16/10-6-2014 ερμηνευτική εγκύκλιος του Ο.Α.Ε.Ε., μετά την έκδοση της οποίας αποφασίστηκε από τους προϊσταμένους των αρμοδίων τμημάτων του ΟΑΕΕ η αναδρομική επαναφορά εκατοντάδων ασφαλισμένων στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ λόγω επικόλλησης λιγότερων των 25 ενσήμων το μήνα στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
Μέσω, όμως, της αναδρομικής ισχύος της ανωτέρω διάταξης προσβάλλονται οι αρχές της δικαιολογημένης πεποίθησης του διοικουμένου και της ασφάλειας δικαίου, αφού παντελώς αιφνίδια θεσπίζεται αναδρομικά ελάχιστος αριθμός ενσήμων, μολονότι όλα αυτά τα χρόνια ο ίδιος ο ΟΑΕΕ κατά τρόπο σταθερό, διαρκή και ομοιόμορφο χορηγούσε απαλλακτικές βεβαιώσεις, δίχως να ελέγχει των αριθμό ενσήμων που επικολλούσαν οι ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. Κλονίζεται, συνεπώς, κατ’ αυτόν τον τρόπο ανεπανόρθωτα η σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ ασφαλισμένου και κράτους, διότι σε μία απολύτως και εξ ολοκλήρου σύννομη συμπεριφορά αποδίδονται εκ των υστέρων διαφορετικές έννομες συνέπειες από εκείνες που ίσχυαν κατά το χρόνο τέλεσής της, οι οποίες την επηρέασαν και οδήγησαν τελικώς στη διαμόρφωσή της.
Ήδη οι ασφαλισμένοι απαντούν με ενστάσεις και προσφυγές κατά των ανωτέρω αποφάσεων υποχρεωτικής ασφάλισής του στον ΟΑΕΕ, με τα ελληνικά δικαστήρια να καλούνται να αποφανθούν στο τέλος περί της συνταγματικότητας των διατάξεων της περ. 2 της υποπαρ. ΙΑ 1 της παρ. ΙΑ του άρθρου πρώτου του ν. 4254/2014.
* Η Αλεξία Κ. Μουτσιούλη είναι δικηγόρος (ACTUS/Epirus Legal Consulting) LL.M Civil, Civil Procedure and Labour Law – (πηγή : agon.gr )
***
Για την παρανομία της αναδρομικής εφαρμογής νόμου ενδιαφέρον έχει και η 928/2009 απόφαση του Αρείου Πάγου από την οποία αντιγράφω εδώ την περίληψη :
«Παράβαση 1 παρ. 1 ΑΝ 86/1967. Δεκτός ο από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Ε΄ ΚΠΔ μοναδικός λόγος αναιρέσεως, διότι ο κατηγορούμενος κηρύχθηκε ένοχος για μη καταβολή ασφαλιστικών εισφορών στο ΤΕΒΕ, για το διάστημα από το διάστημα από 1-1-1999 μέχρι 31-3-2002, δηλαδή, προ της ισχύος του νεότερου ως άνω Ν. 3050/2002, ότε ο κατηγορούμενος, ως αγρότης ασφαλισμένος στον ΟΓΑ, ως φορέα κύριας ασφάλισης από το 1988, κατ’ άρθρο 39 παρ. 1, 2 του Ν. 2084/1992, σύμφωνα με αυτά που προεκτέθηκαν, λόγω δραστηριότητας σε κωμόπολη πληθυσμού κάτω των 2.000 κατοίκων, δεν είχε υποχρέωση ασφαλίσεως και σε άλλον ασφαλιστικό φορέα κύριας ασφαλίσεως, όπως είναι και το ΤΕΒΕ, έστω και αν παραλλήλως προς την ιδιότητα του αγρότη είχε και την ιδιότητα του βιοτέχνη ελαιοτριβέα και συνεπώς δεν υποχρεούτο σε καταβολή ασφαλιστικών εισφορών για το ένδικο προ του 2003 χρονικά διάστημα προς το ΤΕΒΕ. Έτσι που έκρινε το παραπάνω δευτεροβάθμιο Δικαστήριο με την προσβαλλόμενη απόφασή του, εσφαλμένα ερμήνευσε και εφάρμοσε τους προαναφερθέντες νόμους, καθώς και την παραπάνω βασική ουσιαστική ποινική διάταξη του άρθρου 1 παρ. 1 του ΑΝ 86/1967, μάλιστα εφάρμοσε τη δυσμενέστερη για τον κατηγορούμενο διάταξη του άρθρου 9 παρ. 3 του ν. 3050/2002, ο οποίος θεμελιώνει το αξιόποινο από 1-1-2003 και δε μπορεί να τύχει αναδρομικής εφαρμογής, κατ’ άρθρο 2 παρ. 1 του ΠΚ, γιατί είναι δυσμενέστερος για τον κατηγορούμενο. Αναιρεί. Κηρύσσει τον αναιρεσείοντα αθώο»
…
Αν και ο Συνήγορος του Πολίτη είναι μια αμφιλεγόμενη αρχή που πολλές φορές έχει λειτουργήσει ως συνήγορος της κεντρικής διοίκησης, για το συγκεκριμένο θέμα έχει ενδιαφέρουσες αποφάσεις :
Ετήσια Έκθεση 2011, σελίδα 3, ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΣΤΟΝ ΟΑΕΕ
Αντισυνταγματική ερμηνευτική εγκύκλιος του υπ. Εργασίας για ΟΑΕΕ
Πόρισμα Συνηγόρου του Πολίτη 130651 – Μάρτιος 2011
…
Ανανέωση 25/5/2017 : Για το θέμα των αναδρομικών χρεώσεων αρνητική ήταν η απόφαση 1429/2015 του Διοικητικού Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης
…
Σχετικά άρθρα :
Κάλεσμα σε ομαδική προσφυγή κατά του ΟΑΕΕ για τις αναδρομικές χρεώσεις
Η ασφαλιστική εισφορά ως οικονομικό βάρος και η αναδρομική επιβολή της
…
…
Θεματα οαεε 